Ճիշտ սնունդը կարևոր դեր է խաղում բազմաթիվ հիվանդությունների, այդ թվում՝ քաղցկեղի կանխարգելման մեջ։ Գիտնականները նշում են, որ քաղցկեղի զարգացման վրա ազդում են ոչ միայն ժառանգականությունը և կենսակերպը, այլև պարբերաբար օգտագործվող սննդամթերքները։ Որոշ սննդամթերքներ, հաճախակի կամ չափից շատ օգտագործելիս, կարող են զգալիորեն մեծացնել ռիսկը։
1. Կարմիր միս և վերամշակված մսամթերք
Երշիկեղենը, հոթ-դոգերը, բեկոնը և ապխտած միսը պարունակում են նիտրատներ և քաղցկեղածին նյութեր, որոնք առաջանում են մշակման ընթացքում։ Սրանք կարող են առաջացնել ստամոքսի և հաստ աղիքի քաղցկեղ։ Մեծ քանակությամբ օգտագործվող կարմիր միսը (խոզի միս, տավարի միս, գառան միս) նույնպես համարվում է ռիսկի գործոն։
2. Տապակած և արագ սնունդ
Բարձր ջերմաստիճանում պատրաստված սննդամթերքը (հավանաբար տապակած սնունդ) պարունակում է տրանս ճարպեր և ակրիլամիդ՝ նյութեր, որոնք բացասաբար են անդրադառնում մարմնի բջիջների վրա։ Կարտոֆիլի ֆրիի, չիպսերի և բուրգերների կանոնավոր չարաշահումը մեծացնում է ստամոքս-աղիքային քաղցկեղի առաջացման ռիսկը։
3. Քաղցրավենիք և շաքարի բարձր պարունակությամբ սնունդ
Շաքարի ավելցուկը հանգեցնում է ճարպակալման և նյութափոխանակության անհավասարակշռության, ինչն էլ իր հերթին մեծացնում է տարբեր տեսակի քաղցկեղի, այդ թվում՝ կրծքագեղձի և ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղի առաջացման ռիսկը։
4. Գազավորված ըմպելիքներ
Գազավորված ըմպելիքներն ու էներգետիկ ըմպելիքները ոչ միայն պարունակում են շատ շաքար, այլև քիմիական ներկանյութեր և համեմունքներ։ Կանոնավոր օգտագործումը ծանրաբեռնում է լյարդը և կարող է նպաստել ուռուցքների զարգացմանը։
5. Սպիտակ հաց և մաքրված սնունդ
«Արագ ածխաջրերի» չափազանց մեծ քանակը կտրուկ բարձրացնում է արյան մեջ շաքարի մակարդակը՝ առաջացնելով բորբոքում։ Նման սնունդով հարուստ սննդակարգը կարող է մեծացնել հաստ աղիքի քաղցկեղի առաջացման ռիսկը։
6. Ալկոհոլ
Ալկոհոլի կանոնավոր օգտագործումը մեծացնում է բերանի խոռոչի, լյարդի, ենթաստամոքսային գեղձի և կերակրափողի քաղցկեղի առաջացման ռիսկը։ Նույնիսկ փոքր քանակությունները, եթե օգտագործվում են պարբերաբար, ունեն վնասակար ազդեցություն։
7. Չափազանց աղի սնունդ
Թթու վարունգի, ապխտած սննդի և պահածոյացված սննդի չափազանց օգտագործումը ծանրաբեռնում է ստամոքսը և կարող է հանգեցնել քրոնիկ բորբոքման՝ մեծացնելով ստամոքսի քաղցկեղի առաջացման ռիսկը։
Պարտադիր չէ ամբողջությամբ վերացնել այս սննդամթերքները ձեր սննդակարգից, բայց կարևոր է հիշել չափավորության մասին։ Բանջարեղենով, մրգերով, ամբողջական հացահատիկներով և բուսական ճարպերով հարուստ հավասարակշռված սննդակարգը կօգնի նվազեցնել ռիսկերը և պահպանել առողջությունը։