Սուրճը մնում է ամենավիճահարույց ըմպելիքներից մեկը՝ իր առողջության վրա ունեցած ազդեցության առումով: Վերջին տարիներին բազմաթիվ ուսումնասիրություններ կոնկրետ տվյալներ են տրամադրում կոֆեինի ազդեցության վերաբերյալ տարբեր օրգանիզմների համակարգերի վրա: Կոֆեինի՝ ուղեղի ադենոզինային ընկալիչները արգելափակելու ունակությունը կարևոր դեր է խաղում այս կենսաբանական ազդեցություններում: Բացի խթանող հատկություններից, սուրճը պարունակում է հակաօքսիդանտներ, որոնք կարող են պաշտպանիչ ազդեցություն ունենալ։

Կոֆեինի նյութափոխանակության անհատական ​​տարբերությունները զգալիորեն ազդում են ըմպելիքի նկատմամբ հանդուրժողականության վրա: Ժամանակակից բժշկությունն ունի բավարար տվյալներ՝ սուրճի կանոնավոր օգտագործման ռիսկերն ու օգուտները օբյեկտիվորեն գնահատելու համար: Գիտական ​​մոտեցումը թույլ է տալիս մեզ ցրել բազմաթիվ առասպելներ և տալ գործնական առաջարկություններ։

Սուրճի հիմնական ազդեցությունը մարմնի վրա պայմանավորված է կոֆեինով, որը արգելափակում է ուղեղի ադենոզինային ընկալիչները: Այս մեխանիզմը նվազեցնում է հոգնածությունը և բարելավում կենտրոնացումը՝ խթանող ազդեցություն ունենալով կենտրոնական նյարդային համակարգի վրա։

Սուրճը պարունակում է զգալի քանակությամբ հակաօքսիդանտներ, այդ թվում՝ քլորոգենաթթուներ: Այս միացությունները օգնում են չեզոքացնել ազատ ռադիկալները և հնարավոր է՝ նվազեցնել քրոնիկ հիվանդությունների ռիսկը։

Սրտանոթային համակարգի վրա ազդեցությունը կախված է անհատի արձագանքից: Առողջ անհատների մոտ սուրճի չափավոր օգտագործումը չի առաջացնում արյան ճնշման երկարատև բարձրացում, չնայած հնարավոր են կարճաժամկետ կտրուկ բարձրացումներ։

Մարսողական համակարգը սուրճին արձագանքում է որպես խթանիչ։ Խմիչքը արագացնում է աղիքային շարժունակությունը և մեծացնում ստամոքսահյութի արտադրությունը։ Սակայն, զգայուն ստամոքս-աղիքային տրակտ կամ ռեֆլյուքս ունեցող մարդկանց մոտ սա կարող է առաջացնել այրոց և անհարմարություն։

Կոֆեինի նյութափոխանակության արագությունը որոշվում է CYP1A2 լյարդի ֆերմենտի ակտիվությամբ, որը գենետիկորեն որոշված ​​է։ Կոֆեինը դանդաղ նյութափոխանակող մարդիկ հակված են ավելի արտահայտված կողմնակի ազդեցությունների, ինչպիսիք են նյարդայնությունը կամ անքնությունը, նույնիսկ ցածր չափերով։

Ուսումնասիրությունները բացահայտել են սուրճի չափավոր օգտագործման և նեյրոդեգեներատիվ հիվանդությունների, այդ թվում՝ Պարկինսոնի և Ալցհայմերի հիվանդությունների ռիսկի նվազման միջև հնարավոր կապ։ Այս պաշտպանիչ ազդեցությունը վերագրվում է թե՛ կոֆեինին, թե՛ խմիչքի մեջ պարունակվող հակաօքսիդանտներին։

Կոֆեինը, ինչպես ցույց է տրվել, բարելավում է ֆիզիկական կատարողականը և դիմացկունությունը՝ մոբիլիզացնելով ճարպաթթուները և ազդելով նյարդային համակարգի վրա։ Այդ պատճառով մարզիկները հաճախ այն օգտագործում են որպես օրինական էրգոգենիկ։

Սուրճի չափազանց օգտագործումը, որը գերազանցում է օրական 4-5 ստանդարտ բաժակը, կարող է հանգեցնել բացասական հետևանքների։ Դրանք ներառում են անհանգստություն, քնի խանգարումներ, սրտի հաճախության արագացում և գլխացավեր։ Անհատական ​​​​հանդուրժողականությունը կարևոր է։

Կոֆեինը կարող է անցնել ընկերքային պատնեշը և ազդել պտղի զարգացման վրա, ինչպես նաև արտազատվում է կրծքի կաթի մեջ: Հղի և կրծքով կերակրող կանանց խորհուրդ է տրվում խստորեն սահմանափակել կամ ամբողջությամբ հրաժարվել սուրճի օգտագործումից։