1. Ո՞ր մթերքն է քաղցկեղ առաջացնում։
 Խոսքը  վերամշակված մսի մասին է։
 Երշիկեղեն (եփած, ապխտած, չեփած)։
Հոթ-դոգեր ։ Բեկոն, խոզապուխտ, պահածոյացված միս։

 Ինչ է ասում գիտությունը.

ԱՀԿ-ն վերամշակված միսը դասակարգել է որպես 1-ին խմբի քաղցկեղածին (ինչպես ծխախոտը և ասբեստը)։
Օրական 50 գրամ երշիկեղեն (մեկ երշիկեղեն) 18%-ով մեծացնում է աղիների քաղցկեղի առաջացման ռիսկը (Քաղցկեղի հետազոտությունների միջազգային գործակալության ուսումնասիրություն)։
2. Ինչո՞ւ է վերամշակված միսն այդքան վտանգավոր։
 3 հիմնական պատճառ.

Նիտրիտներ և նիտրատներ (պահպանիչներ E250, E251) - դրանք ստամոքսում վերածվում են քաղցկեղածին նիտրոզամինների։ Ծխելը և տապակելը առաջացնում են պոլիցիկլիկ արոմատիկ ածխաջրածիններ (PAH), որոնք կարող են քաղցկեղ առաջացնել։
Աղի և ճարպի ավելցուկը վնասում է աղիքային լորձաթաղանթը՝ առաջացնելով քրոնիկ բորբոքում։  Օրինակ՝

Ֆինլանդիայում ստամոքսի քաղցկեղից մահացությունը նվազել է 40%-ով՝ երշիկեղենի մեջ նիտրիտների արգելքից հետո։

Ի՞նչ կարող եմ փոխարինել երշիկեղենին։
 Անվտանգ այլընտրանքներ.

Թարմ միս (հավի, հնդկահավի, տավարի միս)՝ պատրաստեք ինքներդ։
Ձուկ (սաղմոն, սկումբրիա)՝ պարունակում է օմեգա-3, որոնք պաշտպանում են քաղցկեղից։
Բուսական սպիտակուցներ (լոբի, ոսպ, տոֆու)։