Հայ-ադրբեջանական սահմանին թուրք-ադրբեջանական տանդեմը հերթական զորավարժությունն է իրականացնում, որին մասնակցում են թուրքական հատուկ ջոկատայինները։ Ադրբեջանի ՊՆ կայքում հրապարակված լուսանկարներից երևում է, որ թուրքական հատուկ ջոկատայինները MKEK ռազմարդյունաբերական ընկերության MPT-76 «Մեհմեթչիք-2» ավտոմատներով մասնակցում են հայ-ադրբեջանական սահմանին անցկացվող զորավարժություններին։

Թուրքագետ Ռուբեն Սաֆրաստյանը MediaHub-ի հետ զրույցում նկատում է՝ զորավարժություններին, բացի Ադրբեջանից, մասնակցում են նաեւ այլ երկրներ։ Թուրքիան տարբեր երկրների հետ պարբերաբար իրականացնում է նմանատիպ զորավարժություններ՝ հենց Հայաստանի սահմաններին։ Այս ֆոնին իշխանական քարոզչամեքենան, ըստ ամենայնի, տարածաշրջանում խաղաղություն բերելու սին մոլուցքով տարված, ՔՊ-ական պատգամավոր Գուրգեն Արսենյանի բերանով հայտարարում է, թե․

«Թուրքիան մեզ չի սպառնացել երբեք: Մենք չունենք այդպիսի որեւէ փաստ՝ Հայաստանի պետական անկախությունը ճանաչելուց հետո, որ Թուրքիան մեզ որեւէ անգամ սպառնացել է, որեւէ սպառնալիք մեզ ներկայացրել է: Չի եղել տենց բան»։

Թուրքագետը համոզված է՝ Ադրբեջանի՝ Հայաստանի նկատմամբ ագրեսիվ քաղաքականությունը Թուրքիայի ռազմավարության մասն է՝ տարածաշրջանում գերիշխող դիրք ունենալու։ Ըստ նրա՝ Թուրքիան փորձում է տարածշրջանը վերցնել իր հոսկողության տակ եւ դրա համար օգտագործում է Արբեջանին, որպես գործիք։

«Դա Թուրքիայի գեոստրատեգիան է։ Ես չեմ կարող ասել, թե ինչու են իշխանությունները նման հայտարարություններ անում։ Ես կրկնում եմ՝ Ադրբեջանի բոլոր գործողությունների հետեւում կանգնած է Թուրքիան, այդ թվում՝ Բերձորի միջանցքի փակման։ Ես կարծում եմ, որ միջանցքի փակումը թուրքական ծրագրի մի մասն է, որն ունի 3 նպատակ՝ Արցախի դեմ ցեղասպանական գործողություն՝ հայաթափելու նպատակով, երկրորդը՝ Հայաստանի թուլացում, երրորդը՝ ռուս խաղաղապահ ուժերի հեղինակազրկում»,-ասաց Սաֆրաստյանը:

Նկատում է՝ հեղինակազրկելով խաղաղապահներին՝ թուրք-ադրբեջանական տանդեմն ուզում է հասնել նրան, որ միջանցքում տեղակայվեն թուրքական խաղաղապահներ։ Թուրքագետն ասում է՝ Թուրքիան ձգտում էր դրան հասնել դեռեւս 44-օրյա պատերազմի վերջում՝ միտք ունենալով միջանցքում տեղակայել ռուս-թուրքական խաղաղապահ ուժեր։

«Պարզապես Ռուսաստանն այն ժամանակ չհամաձայնեց։ Ռուս խաղաղապահներին հեղինակազրկելով ուզում են ցույց տալ, որ վերջիններս իրենց առաքելությունը չեն կարողանում իրականացնել։ Մեծ հաշվով, Թուրքիան ուզում է, որ խաղաղապահներ առհասարակ չլինեն, որպեսզի իրենց ծրագրերը հեշտ կարողանան իրականացնել»,-ընդգծում է Սաֆրաստյանը՝ հավելելով՝ Ռուսաստանի թուլացումը Թուրքիայի աշխարհառազմավարության մասն է կազմում, որը թույլ կտա թուրքական ազդեցությունը տարածաշրջանում ուժեղացնել։ «Վերջնական նպատակն է՝ տարածաշրջանը, Հարավային Կովկասը դարձնել թուրքական ազդեցության գոտի»,-նշեց նա։

Հայաստանում պետք է այս տարի անցկացվեին ՀԱՊԿ զորավարժություններ, բայց Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ նպատակահարմար չի գտնում, բացի այդ՝ զորավարժությունը, ըստ նրա, կարող էր սպառնալիք հանդիսանալ թուրք-ադրբեջանական տանդեմի համար։ Հայաստանի ղեկավարը, մյուս կողմից էլ, հայտարարում է, թե ՌԴ-ն է Հայաստանի անվտանգության երաշխավորը։ Թուրքագետից հետաքրքրվեցինք՝ ինչպե՞ս կմեկնաբանի իրար հակասող այս հայտարարությունները եւ արդյո՞ք այդ զորավարժությունները սպառնալիք կլինեին Թուրքիայի համար։

«Չեմ կարծում, որ զորավաժություն անցկացնելը կարող էր Թուրքիայի համար սպառնալիք լինել։ Պարզապես պետք է կարողանանք ճիշտ գնահատական տալ այդ որոշումներին։ ՀԱՊԿ-ը, որպես կազմակերպություն, քաղաքական գնահատական չտվեց ադրբեջանական ագրեսիվ գործողություններին, եւ այս պարագայում միանգամայն հասկանալի է Հայաստանի նման դիրքորուշումը»,- մեկնաբանեց Սաֆրաստյանը։

Հարցին՝ այդ դեպքում որքանո՞վ է նպատակահարմար անդամակցել այս կառույցին, երբ այն չի արձագանքում Հայաստանին սպառնացող վտանգներին, թուրքագետը նկատում է․

«Ես կարծում եմ՝ ՀՀ-ն պետք է շարունակի անդամակցել, խնդիրներ կարող են առաջանալ, բայց պետք է լուծել դրանք։ Ես հույս ունեմ, որ հետագայում ՀԱՊԿ-ը կդառնա ավելի կայացած կազմակերպություն։ Չեմ կարծում, որ վերջնականապես պետք է հույսը կտրել այս կառույցից, որը հիմա կայացման դժվար փուլ է անցնում»։

Լիա Սարգսյան