Ամերիկացի գիտնականները պարզել են, որ տեսողության համար իր օգտակար հատկություններով հայտնի բուսական գունանյութ զեաքսանտինը զգալիորեն ուժեղացնում է իմունային բջիջների հակաքաղցկեղային ակտիվությունը։ Նոր ուսումնասիրության մեջ ամերիկացի գիտնականները զարմանալի հայտնագործություն են կատարել. զեաքսանտինը, որը բուսական կարոտինոիդ է, որն առավել հայտնի է տեսողության պաշտպանության գործում իր դերով, կարող է նաև հանդես գալ որպես հզոր իմունային համակարգը խթանող միացություն՝ ուժեղացնելով իմունային բջիջների հակաքաղցկեղային ակտիվությունը: Արդյունքները ընդգծում են այս լայնորեն մատչելի սննդանյութի ներուժը՝ բարձրացնելու քաղցկեղի դեմ պայքարի ժամանակակից իմունաթերապիաների արդյունավետությունը։
Գիտնական Ցզին Չենն ասել է. «Մենք զարմացանք՝ պարզելով, որ զեաքսանտինը, որն արդեն հայտնի է աչքերի առողջության մեջ իր դերով, ունի բոլորովին նոր գործառույթ՝ հակաուռուցքային իմունիտետը բարձրացնելու գործում: Մեր ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ պարզ սննդային սննդանյութը կարող է լրացնել և բարելավել քաղցկեղի առաջադեմ բուժումները, ինչպիսին է իմունաթերապիան»:
Ուսումնասիրությունը հիմնված է Ցզին Չենի երկարատև աշխատանքի վրա՝ հասկանալու, թե ինչպես են տարբեր սննդանյութերը ազդում իմունային համակարգի վրա: Արյան սննդանյութերի մեծ գրադարան վերլուծելով՝ թիմը զեաքսանտինը նույնականացրել է որպես միացություն, որն անմիջականորեն խթանում է CD8+ T բջիջների ակտիվությունը, որոնք իմունային բջիջների կարևոր տեսակ են, որոնք պատասխանատու են ուռուցքային բջիջները ոչնչացնելու համար: Այս բջիջները օգտագործում են T բջջային ընկալիչ (TCR) կոչվող մոլեկուլային կառուցվածք՝ աննորմալ բջիջները ճանաչելու և վերացնելու համար: Հետազոտողները պարզել են, որ զեաքսանտինը կայունացնում և ուժեղացնում է TCR համալիրի ձևավորումը CD8+ T բջիջների վրա, երբ դրանք փոխազդում են քաղցկեղի բջիջների հետ։ Սա, իր հերթին, ակտիվացնում է ավելի արդյունավետ ներբջջային ազդանշանային ուղին, որը մեծացնում է T բջիջների ակտիվացումը, ցիտոկինների արտադրությունը և ուռուցքները ոչնչացնելու դրանց ունակությունը։
Մկների մոտ զեաքսանտինի հավելումը զգալիորեն դանդաղեցրել է ուռուցքի աճը։ Հետազոտողները փորձարկել են մարդու T բջիջները, որոնք մշակվել են որոշակի ուռուցքային հակածիններ ճանաչելու համար, և պարզել են, որ զեաքսանտինով բուժումը բարելավել է բջիջների ունակությունը ոչնչացնելու մելանոմայի, բազմակի միելոմայի և գլիոբլաստոմայի բջիջները լաբորատոր պայմաններում։
«Մեր տվյալները ցույց են տալիս, որ զեաքսանտինը բարելավում է ինչպես բնական, այնպես էլ մշակված T բջիջների արձագանքները, ինչը ենթադրում է բարձր տրանսլյացիոն ներուժ իմունաթերապիա անցնող հիվանդների մոտ», - ասել է Չենը։ Զեաքսանտինը, որը վաճառվում է առանց դեղատոմսի որպես աչքերի առողջության հավելում և հանդիպում է բանջարեղենի, ինչպիսիք են նարնջագույն պղպեղը, սպանախը և կաղամբը, ունի մի քանի հիմնական առավելություններ. այն էժան է և ունի գերազանց անվտանգության պրոֆիլ։
Ուսումնասիրությունը նաև ընդգծում է հավասարակշռված սննդակարգի կարևորությունը իմունային համակարգի գործառույթի համար։ Նախորդ ուսումնասիրություններում Չենի խումբը պարզել է, որ կաթնամթերքի և մսի մեջ պարունակվող ճարպաթթուն նույնպես խթանում է T բջիջների ակտիվությունը, սակայն այլ մեխանիզմով: Թեև արդյունքները խոստումնալից են, հետազոտողները ընդգծում են, որ աշխատանքը դեռևս վաղ փուլում է: Արդյունքների մեծ մասը ստացվել է լաբորատոր փորձարկումներից և կենդանիների վրա կատարված ուսումնասիրություններից, ուստի անհրաժեշտ են կլինիկական փորձարկումներ՝ որոշելու համար, թե արդյոք զեաքսանտինի հավելումները կարող են իրականում բարելավել քաղցկեղով հիվանդների վիճակը:
«Մեր արդյունքները բացում են սննդային իմունոլոգիայի նոր ոլորտ, որն ուսումնասիրում է, թե ինչպես են որոշակի սննդային բաղադրիչներ փոխազդում իմունային համակարգի հետ մոլեկուլային մակարդակում», - եզրափակում է Չենը:
«Հետագա հետազոտությունների միջոցով մենք կարող ենք հայտնաբերել բնական միացություններ, որոնք կդարձնեն քաղցկեղի ներկայիս բուժումները ավելի արդյունավետ և մատչելի»: