ՌԴ-ում ստեղծել են վառելիք, որը չի սառչում նույնիսկ -70°C-ում
Էժան դիզելային վառելիքը, որը չի սառչում նույնիսկ -70°C-ում, մշակվել է ռուս մասնագետների կողմից: Առաջարկվող տեխնոլոգիան, ըստ հեղինակների, պարզ է, ինչը թույլ կտա հյուսիսային հեռավոր բնակավայրերին և ձեռնարկություններին ինքնաբավության հասնել: Արդյունքները հրապարակված են South African Journal of Chemical Engineering ամսագրում:
Տոմսկի պոլիտեխնիկական համալսարանի մասնագետները մշակել են արկտիկական դիզելային վառելիքի արտադրության մեթոդ՝ ցեոլիտի կատալիզատորի օգնությամբ։ Ինչպես նշել են գիտնականները, դրա համար օգտագործվում է ռուսական կատալիզատոր, որը մի քանի անգամ ավելի էժան է, քան արտասահմանյան անալոգները։
«Մեր մշակման մեթոդը հնարավորություն է տալիս ստանալ դիզելային վառելիք, որը չի կարծրանում նույնիսկ -70 °C-ում: Կարևոր է, որ արտադրության համար ջրածին պարունակող գազ չի պահանջվում», – ասել է քիմիական ճարտարագիտության ամբիոնի դոցենտ Մարիա Կիրգինան:
Վառելիքի ցածր ջերմաստիճանի հատկությունները ձեռք են բերվել ծանր n-պարաֆինների՝ իզոպարաֆինների և թեթև n-պարաֆինների փոխակերպման շնորհիվ, բացատրում են մասնագետները: Նման վառելիքի արտադրությունը կարող է ուղղակիորեն տեղակայվել նավթի հանքերում՝ սեփական կարիքները բավարարելու համար: Հեռավոր հյուսիսային տարածքների համար դա հատկապես ճիշտ է, պարզաբանել են գիտնականները, քանի որ այնտեղ վառելիքի առաքումը կա՛մ շատ թանկ է, կա՛մ պարզապես անհնար է:
Առաջարկվող տեխնոլոգիայի մյուս առավելությունը հումքըն օգտակար արտադրանքի վերածելու բարձր աստիճանն է՝ մոտ 98 տոկոս, նշում են գիտնականները։ Նրանց խոսքով՝ նավթի վերամշակման գործընթացների մեծ մասի համար այս ցուցանիշը կազմում է ընդամենը 50-70 տոկոս։
«Այսօր առկա արտադրական մեթոդները պահանջում են ոչ միայն ջրածին պարունակող գազ, այլև պլատին պարունակող կատալիզատորներ, որոնք շատ թանկ են: Բացի այդ, այդ կատալիզատորների մեծ մասն արտադրվում է արտասահմանում», – մեկնաբանել են գիտնականները:
Հետազոտական թիմը մտադիր է շարունակել ցեոլիտի կատալիզատորների հնարավորությունների և նավթամթերքի վերամշակման ուսումնասիրությունը՝ տարբեր վառելանյութերի եկամտաբերությունը առավելագույնի հասցնելու համար:
