Առաջատար կլիմայագետների խումբը կոչ է արել ավելի շատ հետազոտություններ կատարել կլիմայի փոփոխության վատթարագույն սցենարների վերաբերյալ, որոնք նրանք «կլիմայական էնդշպիլ» են կոչում:
Proceedings of the National Academy of Sciences-ում հրապարակված նոր աշխատության մեջ աշխարհի 11 հետազոտողներ ներկայացրել են գլոբալ տաքացման հետեւանքների հետազոտությունների ծրագիրը, որը մինչեւ տարվա վերջ հասնում է հավանական սցենարների 3°C կամ ավելի բարձր վերին շեմին, հաղորդում է Axios-ը։
Փաստաթղթի համաձայն՝ ամենավատ սցենարները բավարար չափով չեն ուսումնասիրվել այնպիսի կազմակերպությունների կողմից, ինչպիսին է ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության հարցերով միջկառավարական հանձնաժողովը՝ Փարիզի համաձայնագրի նպատակների վրա կենտրոնանալու, ինչպես նաեւ կլիմայագետների հատուկ զգուշավորության պատճառով:
Հոդվածում, որը ոչ թե ուսումնասիրություն, այլ մանրամասն հետազոտական առաջարկ է, ասվում է. «Բավականաչափ պատճառներ կան կասկածելու, որ կլիմայի փոփոխությունը կարող է համաշխարհային աղետի հանգեցնել»:
Հեղինակները, այդ թվում՝ ֆիզիկոս Հանս Յոահիմ Շելնհուբերը, ով Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելի խորհրդատուն էր կլիմայական գիտության մասով, եւ հայտնի հետազոտող Յոհան Ռոքստրյոմը, կարծում են, որ այդպիսի հետազոտությունը կարող է հրատապ քայլերի դրդել հասարակությանը։
Փաստաթղթում նշվում է, որ եթե բոլոր երկրները կատարեն արտանետումները նվազեցնելու ոչ պարտադիր երկարաժամկետ պարտավորությունները, ապա մինչեւ 2100 թ. տաքացումը կարող է սահմանափակվել մինչեւ 2.1 °C։
Հեղինակները զգուշացնում են, որ նույնիսկ այս լավատեսական սցենարը մոլորակն ավելի տաք կդարձնի, քան ցանկացած այլ կետ, որին հետեւում են ավելի քան 2.6 միլիոն տարվա ընթացքում:
Փաստաթղթում նշվում է, թե ինչպես է COVID-19 համավարակը բացահայտել գլոբալ հազվադեպ իրադարձությունների ռիսկերը՝ զգալի հետեւանքներով, որոնք դոմինոյի էֆեկտ են թողնում համաշխարհային տնտեսության վրա:
Հետազոտողները պնդում են, որ աղետալի ռիսկերի հետ կապված անորոշությունը կարող է ունենալ քաղաքականության հատուկ հետևանքներ: Թուղթը ներկայացնում է այն հավանական ուղիները, որոնցով կլիմայի փոփոխությունը կարող է հասարակություններին ավելի վտանգավոր, եթե ոչ աղետալի հետեւանքներ՝ի հասցնել ամենախոցելի երկրների ապակայունացումից մինչեւ ֆիզիկական եւ քաղաքական «ռիսկի կասկադների» առաջացում, որոնք կարող են անցնել ամբողջ աշխարհով:
«Մենք չենք ասում, որ բոլորս դատապարտված ենք,- Axios-ին ասել է Քեմբրիջի համալսարանի գլխավոր հեղինակ Լյուկ Քեմփը:- Խոսքը բնական աղետների ժամանակ վուայերիզմի մասին չէ, այլ՝ հավանական աղետալի ռիսկերը հասկանալու, որպեսզի մենք կարողանանք կանխել դրանք», - ասաց նա:
«Որքան լավ ըմբռնեն պոտենցիալ աղետալի ռիսկերը, այնքան ավելի լավ կլինի ռիսկերի նվազեցման արդյունավետ ռազմավարություններ մշակելու ներուժը», - ասում է հետազոտության համահեղինակ Քրիստի Էբին, Վաշինգտոնի համալսարանի պրոֆեսոր:
«Որքան լավ է պոտենցիալ աղետալի ռիսկերի ըմբրնումը, այնքան ռիսկերի նվազեցման արդյունավետ ռազմավարությունների մշակման ներուժն ավելի լավն է»,- ասում է Վաշինգտոնի համալսարանի պրոֆեսոր, հետազոտության համահեղինակ Քրիստի Էբին։