MediaHub-ը բազմաթիվ ահազանգեր է ստացել ընթերցողներից, որ մի քանի օր է՝ Պետեկամուտների կոմիտեի անհատական հաշիվների տեղեկատվական պորտալի կայքը՝ personal-account.taxservice.am, չի գործում, տեխնիկական խափանումներ կան, և մարդիկ չեն կարողանում հետ ստանալ իրենց օրինական եկամտահարկը հիփոթեքային վերադարձի ծրագրով։ Այս ծրագրից օգտվելու իրավունքն արդեն ժամկետային սահմանափակումների տակ է՝ մի շարք բնակավայրերում այն դադարեցվելու է առաջիկա տարիներին։ Եվ հիմա, երբ քաղաքացիները փորձում են օգտվել այդ հնարավորությունից, բախվում են պետական կառույցի անգործությանը կամ մշտական բնույթ կրող խափանումներին։

«ՊԵԿ-ի ծրագիրը չի աշխատում, արդեն երկու օր է՝ չեմ կարողանում հետ ստանալ եկամտահարկը։ Կայքը չի աշխատում, երբ փորձում ենք կայքի էջը բացել, որ գործողությունը կատարենք, էջը չի աշխատում և գրված է, որ կատարվում են տեխնիկական աշխատանքներ, և, որ փորձենք մի փոքր ուշ։ Բայց այսպես շարունակվում է արդեն մի քանի օր։ Այդ գումարը հիմա է հարկավոր ինձ։ Ինչո՞ւ չեն կարողանում երկու ծրագրավորող ավելացնել, ինչո՞ւ պետությունը չի կարող ապահովել կայքի կայուն աշխատանքը, եթե ես ժամանակին վճարում եմ հարկերը»,- նշեց մեզ ահազանգած քաղաքացիներից մեկը։

MediaHub-ը կապ հաստատեց ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեի մամուլի քարտուղար Լուսինե Մկրտչյանի հետ։ Վերջինս նույն պատասխանը տվեց, ինչ նախորդ օրերին․ «Ծրագրային ծանրաբեռնվածության հարց է, համակարգը ընդամենը ծրագրային ծանրաբեռնված է, քանի որ միաժամանակյա մուտքեր են իրականացնում ֆիզիկական և իրավաբանական անձինք և առաջանում է ապահովման ծանրաբեռնվածություն, սակայն, աշխատանքներ են տարվում և մոտ ժամանակներում հնարավոր է՝ վերականգնվի»։

Իրականում այս պատասխանը որևէ կերպ չի փոխհատուցում հազարավոր քաղաքացիների կրած վնասը։ Ավելին, կասկածներ կան, որ այստեղ այլ միտում գոյություն ունի, քանի որ ՊԵԿ մամուլի քարտուղարի ասածը, թե միաժամանակյա մուտքեր են իրականացնում ֆիզիկական և իրավաբանական անձինք, ու դրանից է իբրև թե ծանրաբեռնվել համակարգը, նորություն չէ ու այդքան էլ արժանահավատ չէ, քանզի միշտ էլ այդպես է եղել։ Տարօրինակ կերպով հենց այս եռամսյակում կայքը խափանվեց, նախորդին, օրինակ, այսպիսի խնդիր չկար։

Իսկ գուցե բյուջեում գումա՞ր չկա, որ վճարեն քաղաքացիների եկամտահարկը, ու հիմա ծրագրի խափանման անվան տակ ընդամենը ժամանակ են ձգում, մինչև կարգավորեն ֆինանսական հարցերը։ Կամ ո՞վ է փոխհատուցելու քաղաքացիների կրած վնասը, որոնք պետք է հետ ստանային իրենց եկամատահարկը, որով գուցե իրենց պլանավորած ծախսերը պետք է հոգային, ու հիմա այդ հնարավորությունը չունեն։ Ամեն դեպքում փաստ է, որ կա՛մ փող չունեն, կա՛մ նորմալ ծրագրավորող և ծրագիր չունեն, որ քաղաքացիների համար խնդիրներ չստեղծեն։

Այս պայմաններում, երբ պետությունը աստիճանաբար փակել է ծրագրի հնարավորությունները, քաղաքացիները փորձում են օգտվել դեռ հասանելի փոխհատուցման հնարավորությունից, բայց անգամ դա անիրագործելի է դարձել կայքի խափանումների պատճառով։

Հարկատուներին տրվել է միայն մեկ «մխիթարություն»․ ՊԵԿ-ը տեղեկացրել է, որ հուլիսի 22-ին և 23-ին ներկայացված հաշվարկ-հաշվետվությունների համար տույժեր և տուգանքներ չեն հաշվարկվի՝ իբրև «ընդառաջելու» կարգով։ Սակայն սա խնդրի լուծում չէ։

Քաղաքացիներին անհրաժեշտ է իրենց գումարը հիմա, ոչ թե խոստումներ՝ ապագայի մասին։

Հիշեցնենք, որ հիփոթեքային եկամտահարկի վերադարձի ծրագիրը սահմանափակվել է՝

2025-ից՝ այլևս չի գործում Երևանում,
2027-ից՝ դադարում է գործել Կոտայք, Արագածոտն, Արմավիր, Արարատ մարզերում,
2029-ից՝ կդադարի մնացած մարզերում՝ բացառությամբ սահմանամերձ բնակավայրերի։

Հարկ վճարողը արդարացի հարց է բարձրացնում՝ ինչո՞ւ ՊԵԿ-ը չի կարողանում ապահովել կայքի անխափան աշխատանքը։ Ինչո՞ւ քաղաքացին պետք է տուժի պետական համակարգի անարդյունավետությունից։

Ժամանակն է, որ ՊԵԿ-ը լրջորեն վերաբերվի այս խնդրին։ Պետական համակարգը պարտավոր է ծառայել քաղաքացուն, ոչ թե իր խոտան ծրագրային համակարգերի պատրվակով վնասել նրան։

Մեզ դիմած քաղաքացիների մոտ բազմաթիվ հարցեր են առաջանում՝ ինչպե՞ս է ՊԵԿ-ը պատրաստվում փոխհատուցել քաղաքացիներին հասցված վնասը գումարի ուշացման հետևանքով, ինչո՞ւ հարկատուն պետք է տուժի պետական կառույցի թվային անարդյունավետության պատճառով։ Սակայն, սա պարզապես տեխնիկական խնդիր չէ, այլ հարյուրավոր քաղաքացիների սոցիալական և ֆինանսական իրավունքների խախտում, քաղաքացին հարկ է վճարում, բայց դրա դիմաց պետք է ստանա ոչ թե սպասում, այլ աշխատող համակարգ և պետություն։